W dniach 16.09- 06.12.2019r. uczniowie klas VII i VIII ze Szkoły Podstawowej w Choroszczy realizowali projekt edukacyjny ,,Weź oddech – młodzi na rzecz czystego powietrza”. „Weź oddech” to program aktywnej edukacji ekologicznej, skierowany do nauczycieli i nauczycielek oraz uczniów i uczennic szkół podstawowych oraz średnich mający na celu podniesienie kompetencji i wzrost świadomości ekologicznej uczniów, nauczycieli i członków społeczności lokalnych na temat niskiej emisji i sposobów ochrony czystości powietrza.
Celem programu „Weź oddech” jest również budowanie społeczeństwa obywatelskiego w obszarze ochrony środowiska. Projekt przebiegał pod patronatem Centrum Edukacji Obywatelskiej. W trakcie prac projektowych uczniowie zostali przeszkoleni podczas trzech modułów e- kursu. W pierwszej części kursu uczniowie sprawdzali swoją wiedzę na temat czystości powietrza oraz jak można wpłynąć na poprawę powietrza w naszej okolicy. Odpowiadali m.in. na pytania dotyczące smogu, ile procent polskiej energii pochodzi ze spalania węgla, które miasto jest czystsze – Londyn czy Lądek Zdrój? W drugiej części e-szkolenia uczestnicy zastanawiali się w jaki sposób przeprowadzić projekt młodzieżowy. W trzecim module uczestnicy poznali sposoby promowania projektu w społeczności szkolnej i lokalnej. Kolejnym etapem były warsztaty ,,Co, jeśli nie węgiel?". Podczas zajęć uczniowie definiowali pojęcie niskiej emisji oraz przedstawiali wady i zalety różnych systemów grzewczych. Przygotowali również plakaty na temat niskiej emisji, sposobów przeciwdziałania zjawiskowi smogu, szkodliwości wdychania szkodliwych substancji m.in. SO2 ,C6H6, CO. Drugie spotkanie przebiegało pod hasłem ,,Oskarżona NE, czyli sekrety niskiej emisji". Celem zajęć było poznanie źródeł niskiej emisji (analiza poszczególnych substancji zanieczyszczających powietrze), jej skutków dla środowiska naturalnego i zdrowia człowieka (SMOG),stanem zanieczyszczenia powietrza w aspekcie globalnym i lokalnym z wykorzystaniem map interaktywnych oraz aplikacji na smartfona KANAREK. Uczniowie podczas warsztatów zastanawiali się m.in. co oznaczają skróty PM10, PM2,5 oraz czym się różni smog Los Angeles od londyńskiego. Podczas podsumowania wypełniali quiz z kodem QR. Odkodowanym hasłem był benzo(a)piren – silnie trująca rakotwórcza substancja zawarta w smogu. W trakcie prac projektowych powstała ankieta zawierająca m.in. pytania dotyczące systemu grzewczego w domach, środków transportu, co w największym stopniu wpływa na stan powietrza, czy smog jest realnym zagrożeniem? W badaniu brało udział 101 osób – uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły oraz rodziców, 65 kobiet i 36 mężczyzn w wieku od dziesięciu do sześćdziesięciu lat. Respondenci w większości mieszkają w domach jednorodzinnych, gdzie ogrzewaniu służy kocioł węglowy i uniwersalny ( 37 odpowiedzi). Zaledwie siedmiu badanych deklarowało posiadanie w domu pompy ciepła, dwie osoby ogrzewają dom za pomocą pelletu i tylko jedna posiada panele fotowoltaiczne. Zdecydowana większość uczestników ankiety deklarowała samochód jako najpopularniejszy środek transportu. Według ankietowanych największy wpływ na zanieczyszczenie powietrza ma ogrzewanie budynków mieszkalnych (36) oraz przemysł (22). Osiemdziesięciu stwierdziło, że smog jest realnym zagrożeniem dla naszego zdrowia. Kulminacja projektu miała miejsce podczas Tygodnia Edukacji Globalnej, którego hasłem był ,, Obudźmy się! to ostatni dzwonek dla klimatu!”. Uczniowie z grupy projektowej wykonali wystawę z informacjami dotyczącymi zagadnienia niskiej emisji. Ekspozycja wzbudziła zainteresowanie wśród społeczności szkolnej. Projekt składał się z różnorodnych angażujących form pracy, podniósł wiedzę uczniów w zakresie niskiej emisji oraz sposobów przeciwdziałania zagrożeniom jakie niesie wdychanie powietrza z toksycznymi substancjami.
Barbara Joka